Hoofdstuk 1: wat is informatie
1.1 het begrip informatie
Verschil gegevens (data) en informatie:
Gegeven: is niet meer dan de afbeelding/verslaglegging van een bepaald feit.
Informatie: gegevens worden pas informatie genoemd wanneer ze van betekenis zijn voor de
ontvanger van die gegevens
DIKW-model/kennis pyramide: data, informatie, kennis en wijsheid
Kennis: het toepassen van data en informatie, zodat deze bruikbaar is en er
een handeling mee kan worden verricht. Het ontdekken van patronen uit de
informatie. Vanuit die patronen wordt voorspelt wat er zal gebeuren.
Het heeft te maken met ervaringen
Wijsheid: het maakt gebruik van uitkomsten van de vorige drie niveaus om
de principes te beschrijven. Je weet met opgedane kennis het praktisch te gebruiken.
Het begrijpen van principes.
Het is geen inrichtingsverkeer, informatie kan bijvoorbeeld terugvallen naar data. Uitzondering
van wijsheid
Kennismanagement: het ontdekken, analyseren, beheren en verspreiden van kennis binnen een
onderneming. Hierdoor kunnen gebruikers effectief (doelmatig/resultaat) en efficiënt
(inspanning/offer) met informatie en kennis omgaan
Kennis veroudert snel, dus het managen van kennis is niet echt praktisch. Kennismanagement zou
niet als uitgangpunt ‘het managen van kennis moeten hebben’, maar ‘het managen van de
informatie-uitwisseling tussen kennisaanbieder en kennisvrager’
1.2 indelingen van informatie
Indelen naar organisatieniveau
De indeling is gebaseerd op het organisatieniveau waarop de informatie wordt uitgewisseld
- strategische informatie: is gericht op de organisatiedoelstellingen
- tactische informatie: is gericht op het besturen en beheersen van de organisatie, het realiseren
van de organisatiedoelstellingen
- operationele informatie: is gericht op het uitvoeren van de operationele processen
Indeling naar intern/extern
Deze informatie is gebaseerd op de vindplaats van informatie, binnen of buiten de organisatie
- interne informatie: is informatie die zich bevindt binnen een organisatie
- externe informatie: is informatie die zich bevindt buiten de grenzen van de organisatie
1.3 kwaliteit van informatie
Een organisatie moet erop kunnen vertrouwen dat de aangeleverde informatie voldoet aan een
aantal kwaliteitseisen. Het meten van de kwaliteit van informatie doen we aan de hand van de
effectiviteit (doel) en ede efficiëntie (kosten) van informatie.
Effectiviteit van informatie
De effectiviteit heeft betrekking op de doelmatigheid, in hoeverre wordt door het verstrekken
van de informatie bijdragen aan het behalen van de doelstellingen
Ten behoeve hiervan zijn een aantal kwaliteitsaspecten te benoemen, die ieder van de eigen
invalshoek, bijdragen aan de kwaliteit van de te leveren informatie:
- tijdigheid (actualiteit), volledigheid, juistheid, relevantie, nauwkeurigheid, begrijpelijkheid,
controleerbaar
- integriteit: Integriteit is de persoonlijke eigenschap, karaktereigenschap, van een individu
Efficiëntie van informatie
In vrijwel alle organisaties geldt als randvoorwaarde voor de informatieverzorging dat de baten
van verkregen informatie voor de organisatie groter moeten zijn dan de kosten voor het
berkrijgen van deze informatie
Hoofdstuk 2: informatiemanagement
2.1 het belang van informatie voor organisaties
Informatie wordt binnen organisaties verschillende ervaren, afhankelijk van het doel waarvoor
het wordt gegenereerd. In de meeste gevallen is er sprake van: informatie als (deel-)product en
als productiemiddel.
Momenteel wordt er dagelijks ca. 8 ex bytes aan unieke informatie gegenereerd en verdubbelt de
hoeveelheid informatie op aarde iedere 6 weken.
Waar komt als deze data vandaan? In een paar jaar is de maatschappij van analoog geswitcht
naar digitaal. De maatschappij, organisaties en messen staan altijd aan. Van alle activiteiten
worden data verzameld
De data die door organisaties verkregen wordt komt tot deze organisatie via het Internet of
Events (‘internet van gebeurtenissen'). Het bestaat uit 4 onderdelen, namelijk:
- Internet of Content (IoC): alle informatie die door mensen is gecreëerd om hun kennis over
specifieke onderwerpen te vergroten
- Internet of People (IoP): alle data die gerelateerd is aan sociale interactie
- Internet of Things (ioT): alle tastbare objecten die verbonden zijn met het netwerk
- Internet of Locations (IoL): alle data met een geografische dimensie
2.2 informatie- en communicatietechnologie
Informatietechnologie is de verbinding tussen de elektrotechniek en informatica. Het is het
vakgebied dat zich bezighoudt met informatiesystemen, telecommunicatie en computers
Communicatietechnologie kan niet meer los worden gezien van de informatietechnologie
Beide vakgebieden gaan vloeiend in elkaar over. Daarom spreken we eigenlijk niet meer over
informatietechnologie (IT), maar over informatie- en communicatietechnologie (ICT)
“Informatie- en communicatietechnologie (ICT) is een uitbreiding op de informatietechnologie
(IT) die betrekking heeft op alle communicatietechnologie die mensen met elkaar verbindt”
Informatietechnologie is al over het hoogte punt van ontwikkeling. Maar ontwikkeling in de
communicatietechnologie gaat in razend tempo door
2.3 informatiemanagement in organisaties
Business: de behoefte vanuit de verschillende bedrijfsactiviteiten
De informatiebehoeften die bestaan en ontstaan vanuit de business zijn gebaseerd op de
organisatiestrategie en daarvan afgeleide organisatiedoelstellingen (missen, visie, strategie)
Op basis van de organisatiestrategie wordt bepaald op welke manier de organisatie dient te
worden ingericht om de om de organisatiedoelstellingen te halen
Het 9-vlaksmodel van Rik Maes / Amsterdam Informatie Model
3 horizontale besturingsdomeinen:
- businessdomein (de business): waarin zich de reguliere bedrijfsvoering met al haar facetten,
mensen, middelen, processen etc. bevindt
- informatiedomein: waarin zich de informatie- en communicatievoorziening bevindt
- ICT-domein: waarin zich de informatie- en communicatietechnologie bevindt
Verticale domeinen:
- strategisch niveau: worden de diverse strategieën van de organisatie vastgesteld
- tactisch niveau: wordt invulling gegeven aan de uitvoering van deze strategieën door de
organisatie hierop in te richten
- operationeel niveau: worden de werkzaamheden daadwerkelijk uitgevoerd
Plaats organisatiemanager: centrale punt
Taken organisatiemanager: richt de informatie- en
communicatievoorziening, als afgeleide van de informatiestrategie, zodanig
in dat de van deze strategie afgeleide doelstelling worden gerealiseerd. Hij
maakt een informatieplan van voor 1 jaar. Hij stemt dit af met de
lijnmanagers. Hij geeft input aan de leidinggevende van de uitvoerende
medewerkers van de ICT, zodat het kan worden meegenomen in het
opstellen van de ICT-strategie en plan
Chief executive officer (CEO): medeverantwoordelijk voor het opstellen van de businessstrategie
Chief information officer (CIO): opstellen van de informatiestrategie
Chief technical officer (CTO): medeverantwoordelijk voor het opstellen van de IT-strategie
2.4 informatiemanagement vanuit bedrijfskundig perspectief
De informatiemanager die handelt vanuit bedrijfskundig perspectief
- zorgt ervoor dat de organisatie wordt voorzien in de informatiebehoeften die gerelateerd zijn
aan het (kunnen) besturen, beheersen en uitvoeren van de bedrijfsprocessen en hierover
verantwoording af te leggen. Hij is op de hoogte van de ontwikkelingen binnen de ICT die van
invloed (kunnen) zijn op de benodigde/ gewenste transformatie van bedrijfsprocessen binnen de
organisatie waarin hij werkzaam is.
- beschikt over voldoende kennis m.b.t. kwaliteitseisen die gesteld (moeten) worden aan zowel
(de richting van) bedrijfsprocessen als de (inrichting van) de informatievoorziening
- heeft oog voor de mogelijkheden om de organisatiedoelstellingen beter/sneller te kunnen
realiseren d.m.v. het aangaan van samenwerkingsverbanden in allerlei vormen
De informatiemanager die vanuit bedrijfskundig perspectief naar het vakgebied
informatiemanagement kijkt richt zicht daarom op:
- 1. Het definiëren van de informatiebehoeften die bestaan en ontstaan binnen organisaties
- 2. Het vertalen van deze informatiebehoeften naar een adequate vraagstelling richting de
informatievoorziening.
- 3. Het voldoen van (de output van) de informatievoorziening aan de onder punt 1 gedefinieerde
informatiebehoeften.
- 4. Het tijdig signaleren van veranderingen in zowel informatiebehoefte als
informatievoorziening en het ondernemen van de benodigde acties m.b.t. de gevolgen hiervan
voor de organisatie.
Extra informatie uit les 1 (hoofdstuk 1 & 2)
Informatiemanagement:
- informatie/data is een waardevol bedrijfsmiddel, informatiemanagement zorgt ervoor dat een bedrijf
hier concurrentievoordeel mee kan behalen
- het vertalen van de informatiebehoeften uit de organisatie/business (de bedrijfsprocessen in een
organisatie) naar informatievoorzieningen (alle informatiestromen in een organisatie) Probleem: ontbreken aansluiting tussen hetgeen de organisatie nodig heeft aan informatie en hetgeen
vanuit de IT-afdeling wordt aangeleverd Informatiemanager: bruggenbouwer tussen business en IT
(IT: Informatietechnologie (IT) houdt zich grotendeels bezig met de methoden (architectuur, netwerken,
ondersteunende systemen) en hulpmiddelen (apparaten; smartphones, tablets, etc.) die worden gebruikt
bij het verzamelen, verwerken en delen van informatie (big data). Deze methoden en hulpmiddelen
omvatten onder andere codering en programmering, gegevensconversie, opslagmiddelen,
systeemanalyse en -ontwerp, vaak in een zakelijke context. IT wordt beschouwd als een subcategorie van
informatie- en communicatietechnologie (ICT).)
DIKW-model
Data: 2-0
Informatie: Nac 2-0 PSV
Kennis: Nac 2-0 PSV, PSV is daardoor uitgeschakeld in het bekertoernooi
Wijsheid: PSV is weer uitgeschakeld, versterkingen voor volgend seizoen zijn nodig
9-vlaksmodel
Van business naar informatie, van informatie naar technologie, je bent de schakel
Informatiemanagement vanuit bedrijfskundig perspectief
1. informatiebehoeften Business vaststellen
2. deze vertalen richting de technologie
3. voldoet de informatievoorziening aan de informatiebehoeften van stap 1
4. tijdig signaleren van veranderingen in informatiebehoeften en -voorzieningen