Samenvatting Inleiding Rechtspsychologie

Deze samenvatting van het vak Inleiding Rechtspsychologie bevat alle hoorcolleges en aantekeningen, ingedeeld per week. Belangrijke begrippen zijn dikgedrukt

Preview samenvatting (1 van de 9 pagina's)

SAMENVATTING INLEIDING RECHTSPSYCHOLOGIE
WEEK 1
Rechtspsychologie is een toegepaste vorm van psychologie d.m.v. experimenten. Het is een vorm van
gedragswetenschap waarbij het gedrag in het teken van recht staat. Kennis verkrijgen over het
waarnemen, herinneren, waarderen, detecteren (liegen) en beslissen doen we door verschillende
onderzoeksmethodes: experimenteren, reconstructie van zaken, dossieronderzoek, observaties en
vragenlijsten. Daarom zijn rechtspsychologie, rechtswetenschap en forensische psychologie nauw
met elkaar verbonden
Recht is normatief en gaat over wat hoort en wat niet hoort. Psychologie is descriptief en houdt zich
bezig met hoe het leven in elkaar steekt hoe regels het gedrag van mensen kan beïnvloeden. Dit is
het grootste verschil tussen de rechtspsychologie en de rechtswetenschap. De overeenkomst is dat
beiden zich richten op het individu. Juristen komen met de gebruikte middelen nog steeds niet altijd
ver. Het nut van rechtspsychologie is dan ook dat het de valkuilen in het juridisch denken
identificeert en de procedures verbetert.
Post hoc informatie: informatie die je binnenkrijgt na een bepaalde gebeurtenis door het horen en
zien van dingen. Dit kan je reproductie van die gebeurtenis beïnvloeden. Mede komt dit door
suggestie. Het is daarom van belang dat er goede vraagtechnieken worden toegepast. Dit betekent
zo min mogelijk gesloten vragen en de ondervraagde zo veel mogelijk zelf laten vertellen /
reproduceren van eigen gedachten.
De vier materiële vragen zijn:
1. Is het ten laste gelegde bewezen?
2. Is het bewezen verklaarde strafbaar?
3. Is de verdachte strafbaar?
4. Welke sanctie?
Bewijs is sterk als het er niet veel uitzonderingen zijn en in het ideale geval is de rechter 100%
overtuigd van de schuld. Toch is er altijd ruimte voor twijfel. Met hogere eisen worden er minder
onschuldigen veroordeelt, maar zullen er meer schuldigen vrijuit gaan. Met lagere eisen worden
meer onschuldigen veroordeelt, maar zullen er minder schuldigen vrijuit gaan.
Diagnostische waarde: mate waarin het steun verleent aan schuldigen tegenover de mate waarin
het steun verleent aan onschuldigen. Verhouding tussen verhaal van het OM en een alternatief
verhaal.
De Osloconfrontatie gaat over de vraag hoe waarschijnlijk het is dat de getuige de verdachte
aanwijst die daadwerkelijk de dader is tegenover de waarschijnlijkheid dat de getuige hem niet
correct aanwijst. Een getuige kan namelijk twee fouten maken: een verdachte aanwijzen die
uiteindelijk niet de dader blijkt te zijn (fout-positief) of een verdachte niet aanwijzen die uiteindelijk
wel de dader blijkt te zijn (fout-negatief).
Schuldig
Onschuldig
Veroordeelt
Correct
Fout positief
Spreekt vrij
Foutnegatief
Correct

Rechtspsychologie is dus een empirische wetenschap en experimenten staan centraal. Vaak is de
interne validiteit van experimenten hoog, omdat het zich nauwkeurig richt op de specifieke effecten.
Echter, de externe validiteit, dus de generaliseerbaarheid, van de experimenten is laag, omdat niet