Introductie in de fysiologie

WWW.ZOWERKTHETLICHAAM.NL

Introductie in de fysiologie
Principes van de fysiologie
www.zowerkthetlichaam.nl
23-10-2014

Introductie in de fysiologie

Introductie in de fysiologie

COPYRIGHT: De door www.zowerkthetlichaam.nl gepubliceerde inhoud en werken zijn auteursrechtelijk
beschermd. Elk geoorloofd gebruik behoeft voorafgaande schriftelijke toestemming van
www.zowerkthetlichaam.nl. Dit geldt voor vermenigvuldiging, bewerking, vertaling, opslag, verwerking of
weergave van de inhoud in databases of andere elektronische media en systemen. Ongeoorloofde
vermenigvuldiging of weergave van afzonderlijke delen van de inhoud of complete pagina's is niet toegestaan
en strafbaar. Slechts vervaardiging van kopieen en voor persoonlijk, priv, niet-commercieel gebruik van
inhoud is toegestaan.


Introductie in de fysiologie

Inhoud
INLEIDING ............................................................................................................................................... 9
DEEL 1:

Cellen en celbiologie ......................................................................................................... 10


Cellen en celbiologie; opbouw van een cel ........................................................................... 11


Cellen en celbiologie; celmembraan, plasmamembraan ...................................................... 13


Cellen en celbiologie; bouw en functie celkern (nucleus) ..................................................... 16


Cellen en celbiologie; DNA bouw, functies en replicatie ...................................................... 18


Cellen en celbiologie; RNA bouw en functie ......................................................................... 20


Cellen en celbiologie; maken van eiwitten (eiwitsynthese) .................................................. 22


Cellen en celbiologie; celdeling, mitose en meiose .............................................................. 24


Cellen en celbiologie; celcycluscontrole, celdood (apoptose) .............................................. 27


Cellen en celbiologie; mitochondrien en energieproductie .................................................. 30

DEEL 2:

Weefsels ........................................................................................................................... 33

H10

Weefsels; een overzicht van de verschillende weefsels ....................................................... 34

H11

Weefsels; bouw en functie epitheelweefsel ......................................................................... 36

H12

Weefsels; bouw en functie van bindweefsel ........................................................................ 39

H13

Weefsels; bouw en functie verschillende soorten spierweefsel ........................................... 42

H14

Weefsels; bouw en functie zenuwweefsel ........................................................................... 44

DEEL 3:

De huid ............................................................................................................................. 46

H15
H16

De huid; (strata) lagen van de huid....................................................................................... 50

H17

De huid; nagels, haren, zweet- en talgklieren....................................................................... 53

H18

De huid; functies van de huid ............................................................................................... 56

H19

De huid; ouder worden en rimpels ....................................................................................... 58

H20


De huid; een overzicht van de huid ...................................................................................... 47

De huid; soorten en herstel wonden .................................................................................... 60

Introductie in de fysiologie

DEEL 4: Het skelet ................................................................................................................................ 62
H21

Het skelet; een overzicht van het skelet ............................................................................... 63

H22

Het skelet; soorten beenderen ............................................................................................. 65

H23

Het skelet; beenweefsel, botweefsel.................................................................................... 67

H24

Het skelet; soorten gewrichten ............................................................................................ 69

H25

Het skelet; functies van het skelet ........................................................................................ 71

H26

Het skelet; botvorming, botgroei en botontwikkeling .......................................................... 73

H27

Het skelet; soorten en herstel van botbreuken (fracturen) .................................................. 75

DEEL 5: Spieren .................................................................................................................................... 77
H28

Spieren; een overzicht van spieren ....................................................................................... 78

H29

Spieren; bouw van skeletspieren .......................................................................................... 80

H30

Spieren; type 2B, type 2A en type 1 spiervezels ................................................................... 82

H31

Spieren; functie van skeletspieren........................................................................................ 84

H32

Spieren; werking van skeletspieren (contracties) ................................................................. 86

H33

Spieren; hefbomen en kracht ............................................................................................... 88

H34

Spieren; fysiologische en anatomische dwarsdoorsnede ..................................................... 90

H35

Spieren; kracht-snelheidsrelatie en kracht-lengterelatie...................................................... 92

DEEL 6: Zenuwstelsel ............................................................................................................................ 94
H36
H37

Zenuwstelsel; indelingen van het zenuwstelsel .................................................................... 98

H38

Zenuwstelsel; het centrale zenuwstelsel (CZS) ................................................................... 100

H39

Zenuwstelsel; bouw en functie van neuronen .................................................................... 102

H40

Zenuwstelsel; actiepotentialen en impulsgeleiding ............................................................ 104

H41

Zenuwstelsel; neuronen en neurotransmitters .................................................................. 107

H42

Zenuwstelsel; het autonome zenuwstelsel......................................................................... 109

H43


Zenuwstelsel; overzicht van het zenuwstelsel ...................................................................... 95

Zenuwstelsel; het ontstaan van reflexen ............................................................................ 112

Introductie in de fysiologie

H44

Zenuwstelsel; leren en geheugen ....................................................................................... 113

H45

Zenuwstelsel; craniale zenuwen (hersenzenuwen) ............................................................ 115

H46

Zenuwstelsel; tractus spinothalamicus ............................................................................... 117

H47

Zenuwstelsel; grote hersenen (cerebrum) en hersenkwabben .......................................... 119

H48

Zenuwstelsel; piramidebaan ............................................................................................... 121

H49

Zenuwstelsel; achterstrengen ............................................................................................ 123

H50

Zenuwstelsel; tractus spinoreticularis ................................................................................ 125

DEEL 7:

Zenuwstelsel; speciale zintuigen .................................................................................... 127

H51

Speciale zintuigen; de verschillende zintuigen ................................................................... 128

H52

Speciale zintuigen; tastreceptoren ..................................................................................... 130

H53

Speciale zintuigen; de pijnreceptoren ................................................................................ 132

H54

Speciale zintuigen; ruiken ................................................................................................... 134

H55

Speciale zintuigen; smaakzin en waarnemen van smaken ................................................. 136

H56

Speciale zintuigen; refractief vermogen; bijziendheid en verziendheid ............................. 138

H57

Speciale zintuigen; verwerking van impulsen van lichtgevoelige cellen ............................. 140

H58

Speciale zintuigen; anatomie van het oor en fysiologie van het horen .............................. 142

DEEL 8: Hormoonstelsel ..................................................................................................................... 144
H59
H60

Hormoonstelsel; de hypothalamus en hypofyse ................................................................ 147

H61

Hormoonstelsel; de schildklier: calcitonine, T4 en T3 ........................................................ 150

H62

Hormoonstelsel; de bijschildklier en parathormoon (PTH) ................................................. 153

H63

Hormoonstelsel; de bijnieren; (nor)adrenaline en cortisol ................................................. 155

H64

Hormoonstelsel; de nieren: renine, calcitriol en erytropoetine ......................................... 157

H65

Hormoonstelsel; het hart: Atriaal Natriuretisch Peptide (ANP) .......................................... 159

H66

Hormoonstelsel; leptine, CCK, PYY, incretine en ghreline .................................................. 161

H67


Hormoonstelsel; werking van hormonen ........................................................................... 145

Hormoonstelsel; de alvleesklier (pancreas): insuline en glucagon ..................................... 163

Introductie in de fysiologie

H68

Hormoonstelsel; epifyse (pijnappelklier); melatonine ........................................................ 165

H69

Hormoonstelsel; stress en de gevolgen van stress ............................................................. 167

DEEL 9: Bloed ..................................................................................................................................... 169
H70

Bloed; bestanddelen van het bloed .................................................................................... 170

H71

Bloed; bestanddelen van het bloedplasma ........................................................................ 172

H72

Bloed; rode bloedcellen (erytrocyten) ................................................................................ 174

H73

Bloed; de bloedgroepen, AB0-systeem en Resusstelsel ..................................................... 176

H74

Bloed; witte bloedcellen (WBC; leukocyten) ...................................................................... 178

H75

Bloed; bloedplaatjes (trombocyten) en bloedstolling ........................................................ 180

DEEL 10: Het hart ............................................................................................................................... 182
H76

Het hart; een overzicht van de bouw, ligging en functie .................................................... 183

H77

Het hart; anatomie van de buitenzijde van het hart ........................................................... 185

H78

Het hart; anatomie van de binnenzijde van het hart .......................................................... 187

H79

Het hart; het ElektroCardioGram (ECG) .............................................................................. 189

H80

Het hart; systolische en diastolische bloeddruk ................................................................. 191

H81

Het hart; regelmechanismen van het hart .......................................................................... 193

H82

De circulatie; soorten bloedvaten ...................................................................................... 195

DEEL 11: De circulatie ......................................................................................................................... 197
H83

De circulatie; regulatie van bloeddruk ................................................................................ 198

H84

De circulatie; doorbloeding van weefsels ........................................................................... 200

H85

De circulatie; aanpassingen op duursport .......................................................................... 202

H86

De circulatie; foetale circulatie (bloedsomloop foetus) ...................................................... 205

DEEL 12: Weerstand ........................................................................................................................... 208
H87
H88

Weerstand; bouw en functies van het lymfestelsel ............................................................ 211

H89


Weerstand; overzicht van de afweersystemen .................................................................. 209

Weerstand; niet-specifieke afweerreactie.......................................................................... 214

Introductie in de fysiologie

H90

Weerstand; specifieke afweerreactie ................................................................................. 216

H91

Weerstand; wat is een allergie ......................................................................................... 219

DEEL 13: Ademhaling ......................................................................................................................... 221
H92

Ademhaling; overzicht van het ademhalingsstelsel ............................................................ 222

H93

Ademhaling; anatomie van het ademhalingsstelsel ........................................................... 225

H94

Ademhaling; inademing en uitademing .............................................................................. 227

H95

Ademhaling; de rol van druk en diffusie in de ademhaling ................................................ 229

H96

Ademhaling; longvolumes (longinhoud) en longcapaciteit ................................................. 231

H97

Ademhaling; de Ventilatie/Perfusie-ratio (Va/Q-ratio)....................................................... 233

H98

Ademhaling; regulatie van de ademhaling ......................................................................... 235

DEEL 14: Spijsvertering ....................................................................................................................... 237
H99

Spijsvertering; overzicht van het spijsverteringsstelsel ...................................................... 238

H100 Spijsvertering; anatomie van het spijsverteringsstelsel ....................................................... 240
H101

Spijsvertering; vertering en opname van koolhydraten.................................................. 244

H102

Spijsvertering; vertering en opname van eiwitten .......................................................... 246

H103

Spijsvertering; vertering en opname van vetten ............................................................ 249

H104

Spijsvertering; functie van voedingsvezels ..................................................................... 251

H105

Spijsvertering; opname van water .................................................................................. 253

H106

Spijsvertering; opname van vitamines ............................................................................ 254

H107

Spijsvertering; opname van natrium, kalium, calcium en ijzer ....................................... 255

DEEL 15: Metabolisme ....................................................................................................................... 256
H108
H109

Metabolisme; koolhydraatopbouw en koolhydraatafbraak ........................................... 260

H110

Metabolisme; vetstofwisseling, vetopbouw en vetverbranding ..................................... 263

H111

Metabolisme; eiwitstofwisseling, eiwitopbouw en eiwitafbraak ................................... 265

H112


Metabolisme; overzicht van het metabolisme ............................................................... 257

Metabolisme; alanine-cyclus, cori-cyclus en afvallen ..................................................... 267

Introductie in de fysiologie

H113

Metabolisme; thermoregulatie ...................................................................................... 269

DEEL 16: Urinewegstelsel ................................................................................................................... 271
H114

Urinewegstelsel; overzicht van het urinewegstelsel ....................................................... 272

H115

Urinewegstelsel; anatomie van het urinewegstelsel ...................................................... 274

H116

Urinewegstelsel; anatomie en fysiologie van het nefron................................................ 276

H117

Urinewegstelsel; uitscheiding van afvalstoffen .............................................................. 279

H118

Urinewegstelsel; regulatie van de vochtbalans .............................................................. 281

H119

Urinewegstelsel; regulatie van het zuur-basenevenwicht .............................................. 283

H120

Urinewegstelsel: vorming van erytropoetine (EPO) ....................................................... 285

H121

Urinewegstelsel; regulatie van de bloeddruk op lange termijn ...................................... 287

H122

Urinewegstelsel; plassen, urineren, mictie ..................................................................... 288

DEEL 17: Voortplantingsstelsels en voortplanting .............................................................................. 289
H123

Voortplantingsstelsel; overzicht voortplantingsstelsels .................................................. 290

H124

Voortplantingsstelsel; de menstruatiecyclus (vorming eicel) ......................................... 292

H125

Voortplantingsstelsel; spermatogenese en ejaculatie .................................................... 294

H126

Voortplantingsstelsel; hormonen en voortplanting ........................................................ 296

H127

Voortplanting; de conceptie (bevruchting) ..................................................................... 299

H128

Voortplanting; eerste trimester van de zwangerschap ................................................... 300

H129

Voortplanting; embryogenese (ontwikkeling van de baby) ............................................ 303

H130

Voortplanting; ontwikkeling organen eerste trimester zwanger .................................... 305

H131

Voortplanting; tweede en derde trimester zwanger ...................................................... 307

H132

Voortplanting; de bevalling, geboorte ............................................................................ 310

LITERATUURLIJST................................................................................................................................ 312


Introductie in de fysiologie

INLEIDING
Veel fysiologieboeken zijn prijzig, doordat zij in gedrukte vorm worden aangeboden en vele full-color
afbeeldingen bevatten. Om de prijs van dit boek laag te houden, wordt het boek alleen digitaal
aangeboden en bevat het geen afbeeldingen.
Waar in de meeste fysiologieboeken de hoofdstukken lang zijn en als een geheel gelezen moeten
worden om de tekst goed te kunnen begrijpen, zijn in dit boek de hoofdstukken kort (vaak niet langer
dan drie paginas) en kunnen de hoofdstukken goed los van de andere hoofdstukken gelezen
worden. De hoofdstukken zijn geschreven in een korte en krachtige tijdschriftstijl. In de uitgebreide
inhoudsopgave is goed te zien wat het onderwerp is van een hoofdstuk. De hoofdstukken in dit boek
worden per onderdeel van de fysiologie aangeboden. In totaal zijn er zeventien delen.


Introductie in de fysiologie

DEEL 1: Cellen en celbiologie