Pre-master scriptie participatiesamenleving, zelfredzaamheid en de druk op zorgverleners

Dit is een geslaagde pre-master scriptie van de Erasmus Universiteit. Het onderwerp: de Nederlandse Overheid wil zelfredzaamheid, maar voor wie eigenlijk? Wat is zelfredzaamheid en binnen welke context? Is het eigenlijk wel haalbaar? Met een literatuurstudie én praktijkonderzoek onder zorgprofessionals en zorg-ontvangers wordt onderzocht wat de effecten van zelfredzaamheid op zorgverleners zijn.

Preview document (4 van de 40 pagina's)

lOMoAR cPSD| 2668334
lOMoAR cPSD| 2668334
Inhoud
1. Inleiding ................................................................................................................................................ 7
1.1 Aanleiding........................................................................................................................................ 8
1.2 Doelstelling ..................................................................................................................................... 8
1.3 Onderzoeksvraag .............................................................................................................................. 8
1.4 Onderzoeksvragen ............................................................................................................................ 9
1.5 Relevantie ........................................................................................................................................ 9
1.6 Leeswijzer ....................................................................................................................................... 9
2. Beleid, context en achtergrond .............................................................................................................. 10
2.1 Van verzorgingsstraat tot participatiesamenleving .............................................................................. 10
2.2 Informele zorg................................................................................................................................ 12
3. Theoretisch Kader ................................................................................................................................ 12
3.1 Relatie participatiesamenleving en informele zorg .............................................................................. 12
3.2 Mantelzorgers ................................................................................................................................ 14
3.3 Hulpbehoevenden ........................................................................................................................... 15
3.4 Samenvatting .................................................................................................................................. 16
4. Methodologie empirisch onderzoek ........................................................................................................ 18
4.1 Onderzoek aanpak .......................................................................................................................... 18
4.2 Data-analyse ................................................................................................................................... 18
4.3 Doelgroep afbakening en onderzoekspopulatie .................................................................................. 19
4.4 Betrouwbaarheid en validiteit .......................................................................................................... 19
4.5 Beperkingen ................................................................................................................................... 19
5. Onderzoeksresultaten ........................................................................................................................... 20
5.1 Bevindingen mantelzorgers ............................................................................................................. 20
5.2 Bevindingen hulpbehoevenden ......................................................................................................... 24
5.3 Analyse van bevindingen .................................................................................................................. 28
6. Conclusie & Aanbevelingen ................................................................................................................... 31
6.1 Conclusie ....................................................................................................................................... 31
6.2 Discussie ........................................................................................................................................ 32
6.3 Aanbevelingen ................................................................................................................................ 32
Literatuurlijst ........................................................................................................................................... 34
Bijlage 1 Semigestructureerde interviewvragen mantelzorgers ...................................................................... 38
Bijlage 2 Semigestructureerde interviewvragen hulpbehoevende ................................................................... 40
lOMoAR cPSD| 2668334
Voorwoord In het kader van het vak Bestuurskundig Practicum zijn wij uitgedaagd tot het doen van een
wetenschappelijk empirisch onderzoek. Wij hebben dit als een leerzame taak ervaren,
waarbij we onze wetenschappelijke competenties hebben getest en kunnen ontwikkelen.
Wij verwachten in onze toekomstige academische carrière nog veel gebruik te kunnen
maken van de ontwikkelde wetenschappelijke competenties.
Graag willen wij de heer X hartelijk danken voor zijn advies, feedback en het zijn
van een geschikte overlegpartner, waardoor wij dit onderzoek naar een hoger niveau
hebben kunnen tillen. Ten slotte bedanken wij alle respondenten die aan dit onderzoek
hebben meegewerkt, zonder hen was er geen empirische (sociale) werkelijkheid waar te
nemen voor dit onderzoek.
Dit is een geslaagde pre-master scriptie van de Erasmus Universiteit. Het
onderwerp: de Nederlandse Overheid wil zelfredzaamheid, maar voor wie eigenlijk? Wat
is zelfredzaamheid en binnen welke context? Is het eigenlijk wel haalbaar? Met een
literatuurstudie én praktijkonderzoek onder zorgprofessionals en zorg-ontvangers wordt
onderzocht wat de effecten van zelfredzaamheid op zorgverleners zijn.
lOMoAR cPSD| 2668334
1. Inleiding
In dit hoofdstuk komt de aanleiding van dit onderzoek aanbod. Verder zijn de doelstelling,
hoofdvraag, deelvragen, wetenschappelijke - en maatschappelijke relevantie beschreven en
toegelicht.
1.1 Aanleiding
De traditionele zorgverlening in Nederland is aan het veranderen, de traditionele
verzorgingsstaat is aan het verschuiven naar een participatiemaatschappij. De overheid
neemt hierbij geen of enkel een faciliterende functie in en burgers zorgen met en voor
elkaar. Informele zorg, het verlenen van hulp aan familie en bekenden, heeft hierin een
belangrijke rol. Het verlenen van informele zorg aan chronisch zieke hulpbehoevenden is
een voorbeeld van verantwoordelijkheid nemen en participeren binnen de samenleving.
(Sociale Vraagstukken, 2014).
In een recent onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) bleek dat het
verlenen van informele zorg gevolgen heeft voor de productiviteit op de werkvloer.
Informele verzorgers zijn vaker afwezig en dit heeft negatieve gevolgen voor de werkgevers
(Volkskrant, 2015). Daarnaast kan mogelijke overbelasting bij informele zorgverleners
leiden tot ontspoorde zorg en mogelijk schadelijke gevolgen voor hulpbehoevende
(Movisie, 2013).
Dit onderzoek zal zich richten op de gevolgen die het verlenen van informele zorg
heeft voor de verleners, maar ook hoe de hulpbehoevende de verleende informele zorg
beleven. Het onderzoek een bijdrage leveren aan de maatschappelijke discussie over de
participatiesamenleving en een link leggen tussen de transitie naar de
participatiemaatschappij en de gevolgen die dit heeft informele verzorgers en de
hulpbehoevende.
1.2 Doelstelling
Het doel van dit onderzoek is het onderzoeken van de gevolgen van de inzet van informele
zorg in de regio Rijnmond op zelfredzaamheid en (maatschappelijke) participatie van
hulpbehoevende en wat het verlenen van deze zorg doet met de ervaren belasting van de
(informele) zorgverleners. Hieruit volgen aanbevelingen voor het informele zorgbeleid.
1.3 Onderzoeksvraag
Om het doel van dit onderzoek te realiseren is de volgende hoofdvraag opgesteld:
“Wat zijn de gevolgen van de inzet van informele zorg in de regio Rijnmond op de zelfredzaamheid
en (maatschappelijke) participatie van hulpbehoevenden en wat voor gevolgen heeft het verlenen van
deze zorg op de ervaren belasting van de zorgverleners?”

Document Outline

1. Inleiding

1.1 Aanleiding

1.2 Doelstelling

1.3 Onderzoeksvraag

1.4 Onderzoeksvragen

1.5 Relevantie

1.6 Leeswijzer

2. Beleid, context en achtergrond

2.1 Van verzorgingsstraat tot participatiesamenleving

2.2 Informele zorg

3. Theoretisch Kader

3.1 Relatie participatiesamenleving en informele zorg

3.2 Mantelzorgers

3.3 Hulpbehoevenden

3.4 Samenvatting

4. Methodologie empirisch onderzoek

4.1 Onderzoek aanpak

4.2 Data-analyse

4.3 Doelgroep afbakening en onderzoekspopulatie

4.4 Betrouwbaarheid en validiteit

4.5 Beperkingen

5. Onderzoeksresultaten

5.1 Bevindingen mantelzorgers

5.2 Bevindingen hulpbehoevenden

''Nee, je stelt je erop in. Je moet wel dingen uit handen geven om zelf beter te worden.'' (Hulpbehoevende 4)

5.3 Analyse van bevindingen

6. Conclusie & Aanbevelingen

6.1 Conclusie

“Wat zijn de gevolgen van de inzet van informele zorg in de regio Rijnmond op de zelfredzaamheid en (maatschappelijke) participatie van hulpbehoevenden en wat voor effect heeft het verlenen van deze zorg op de ervaren belasting van de zorgverleners?”