Hoofstuk 13: De sociale ontwikkeling en de persoonlijkheidsontwikkeling in de schooltijd

De ontwikkeling van het eigen ik
De psychosociale ontwikkeling en zelfkennis in de schooltijd: vlijt vs minderwaardigheid
Latentiefase (Freud)
Vlijt – vs . – minderwaardigheid (Erikson)
Eigenwaarde: hoe kinderen een beeld van zichzelf ontwikkelen
Relaties: vriendschappen in de schooltijd
Stadia van vriendschappen
Gender en vriendschap: segregatie van seksen in de schooltijd

Preview samenvatting (3 van de 5 pagina's)

Hoofstuk 13: de sociale ontwikkeling en de
persoonlijkheidsontwikkeling in de schooltijd
Naar school: transformaties over hoe ze met anderen omgaan en over zichzelf denken + meer
waarde beginnen hechten aan nieuwe contexten buiten het eigen gezin.
De ontwikkeling van het eigen ik
Het groeiende besef van hun eigen kunnen!!
De psychosociale ontwikkeling en zelfkennis in de schooltijd: vlijt vs minderwaardigheid
Latentiefase (Freud)
Rust
Innerlijke verwerking van seksuele beleving: ontwikkeling van tederheid
Gerichtheid op socio – culturele aspecten, nieuwsgierigheid Vlijt – vs . – minderwaardigheid (Erikson)
 6 – 12j.
 Gaan competenties ontwikkelen waarmee ze problemen kunnen oplossen
 Ze concentreren zich in de schooltijd op de hoeveelheden info + plek proberen verwerven in
hun sociale wereld
 Succes: leidt tot competentie en bekwaamheid
 Moeilijkheden: leidt tot gevoelens van mislukking & onvermogen
 Mannen die hardst werken in hun jeugd – succesvolste volwassenen (werk & privé)
Verschuivingen van fysieke naar psychologische karakterisering van het ‘ik’
Op zoek naar eigen identiteit
 Door toegenomen inzicht in theory of mind & informatieverwerkingsstrategieën kunnen ze
zich meer verdiepen in hun eigen eigenschappen
 Innerlijke kenmerken gebruiken voor beeld van zichzelf te schetsen : gevolg van groeiende
cognitieve vaardigheden
 Beeld dat ze van zichzelf hebben wordt gedifferentieerder
Zelfbeeld = opvattingen over en percepties van het ik.
 Verdeeld in 3 persoonlijke domeinen & 1 intellectueel domein
Sociale vergelijking
Sociale vergelijking = eigen gedrag, vermogens, expertise en meningen beoordelen door te
vergelijken met die van anderen.
 Willen weten hoe kundig ze zijn op een bepaald gebied
Opwaartse en neerwaartse sociale vergelijking
Opwaartse sociale vergelijking:
Kinderen vergelijken zichzelf met kinderen die beter presteren dan zijzelf
Vooral met hetzelfde geslacht, leeftijd, etniciteit
Gevolg: beter presteren maar ook negatief zelfbeeld
Bv. Onderzoek: Meisjes zijn minder tevreden met het eigen lichaam nadat ze naar foto’s van
dunne vrouwen, schoonheidsidealen, modellen,… hebben gekeken.
Neerwaartse sociale vergelijking:
Kinderen vergelijken zichzelf met anderen die minder gunstig zijn
Gevolg: beschermt het zelfbeeld  Meer opwaartse sociale vergelijking gedaan: belangrijker zichzelf te verbeteren
Eigenwaarde: hoe kinderen een beeld van zichzelf ontwikkelen
Eigenwaarde = de algemene en specifieke positieve en negatieve manier waarop kinderen tegen
zichzelf aankijken.
 Zelfbeeld = opvattingen en percepties over het ik
 Eigenwaarde = emotioneel
Vergelijken van eigen prestaties tov normen van de maatschappij
+ eigen innerlijke maatstaven voor succes ontwikkelen
 6j.: globaal ongedifferentieerd beeld van zichzelf
 Eigenwaarde positief? Alles relatief goed
 Eigenwaarde negatief? Alles niet goed
Groei en afname eigenwaarde
Groeit tijdens schooltijd, terugval op 12j.
 Terugval vooral gevolg van overstap naar andere school
Veralgemeend gebrek aan eigenwaarde:
Krijgen het zwaar
Verstrikt in cyclus van mislukkingen die moeilijk te doorbreken valt
Sterk gevoel van eigenwaarde:
Positievere weg
Cyclus van succes
Hogere verwachtingen leidt tot grotere inspanning en minder angst
Kans op succes stijgt  Ouders kunnen kinderen helpen uit de cyclus van mislukkingen te komen via
ondersteunende opvoedingsstijl:
o Autoritaire ouders:
 Zorgzaam
 Bieden emotionele steun
 Stellen duidelijke grenzen aan gedrag
 Commanderen en straffen veel
o Permissieve ouders:
 Zeer toegeeflijk
 Geven aan kinderen een vals gevoel van eigenwaarde
 Ook leerkrachten kunnen helpen
Etnische afkomst en eigenwaarde
Leden van allochtone groepen lagere eigenwaarde
Recenter onderzoek: autochtone kinderen hebben sterker gevoel van eigenwaarde
Latijns – Amerikaanse kinderen: einde schooltijd = eigenwaarde stijgt
Sociale – identiteitstheorie = leden van minderheidsgroep zullen negatieve beeldvorming van
meerderheidsgroep enkel accepteren als ze het idee hebben dat er weinig kans is om de machts – en
statusverschillen tussen de groepen te veranderen.
 Verklaring voor verband tussen gevoel van eigenwaarde en bewustzijn van
minderheidsgroep.