WWW.ZOWERKTHETLICHAAM.NL
Fysiologie voor gevorderden
Intracel ulaire en extracel ulaire vloeistof
www.zowerkthetlichaam.nl
23-01-2021
Fysiologie voor gevorderden
Fysiologie voor gevorderden
COPYRIGHT: De door www.zowerkthetlichaam.nl gepubliceerde inhoud en werken zijn
auteursrechtelijk beschermd. Elk geoorloofd gebruik behoeft voorafgaande schriftelijke
toestemming van www.zowerkthetlichaam.nl. Dit geldt voor vermenigvuldiging, bewerking,
vertaling, opslag, verwerking of weergave van de inhoud in databases of andere
elektronische media en systemen. Ongeoorloofde vermenigvuldiging of weergave van
afzonderlijke delen van de inhoud of complete pagina's is niet toegestaan en strafbaar.
Slechts vervaardiging van kopieën en voor persoonlijk, privé, niet-commercieel gebruik van
inhoud is toegestaan.
Fysiologie voor gevorderden
Inhoud
DE VOCHTBALANS ............................................................................................................................. 4
VOCHT IN HET LICHAAM .................................................................................................................. 5
REGULATIE VAN VLOEISTOF IN DE EXTRA- EN INTRACELLULAIRE RUIMTE .................. 8
VERSTORINGEN VAN DE VOCHTBALANS, VORMEN VAN HYPOHYDRATIE EN
DEHYDRATIE ....................................................................................................................................... 9
HYPONATRIËMIE EN HYPERNATRIËMIE ................................................................................... 10
OEDEEM .............................................................................................................................................. 12
VOCHT IN LICHAAMSHOLTEN ...................................................................................................... 16
LITERATUURLIJST ........................................................................................................................... 17
Fysiologie voor gevorderden
Voor het goed functioneren van de verschillende lichaamscellen is een stabiele
hoeveelheid, concentratie elektrolyten en zuurgraad van de extra- en intracellulaire
vloeistof noodzakelijk. De nieren spelen een belangrijke rol in het direct en indirect
handhaven van zowel een stabiele hoeveelheid, concentratie elektrolyten en
zuurgraad van de extra- en intracellulaire vloeistof.
DE VOCHTBALANS
Vochtverlies
Urineren is een van de meest voor de hand liggende wijzen waarop vocht wordt
uitgescheiden. Middels urineren wordt niet al een vocht, maar ook elektrolyten en
waterstofionen uitgescheiden. De nieren zorgen middels het produceren van urine voor de
uitscheiding van vocht en elektrolyten en waterstofionen en dus ook voor het bewaken en
handhaven van een goede vochtbalans, concentratie elektrolyten en zuurgraad van de extra-
en intracel ulaire vloeistof.
De nieren zijn in staat om urine te produceren die zeer hyper-, maar ook hypotoon is.
Produceren de nieren zeer hypertone urine, dan wordt vocht voor het lichaam behouden.
Produceren de nieren zeer hypotone urine, dan wordt overtol ig uitgescheiden.
Naast urineren is de meest voor de hand liggende wijze waarop het lichaam water verliest,
zweten. Het vochtverlies door zweten, is echter zeer variabel en heeft een range van 100
mil iliter per dag tot 2 liter per uur. Het zweetverlies is sterk afhankelijk van de mate van
fysieke activiteit en klimatologische omstandigheden.
Naast vochtverlies met de urine en zweetproductie verliest het lichaam dagelijks ook vocht
via de huid (350 mil iliter) en ademhaling (350 mil iliter).
Tenslotte treedt er dagelijks vochtverlies met de feces (100 mil iliter) op
Vochtinname
Hoewel er een constante uitwisseling van vocht is tussen het lichaam en de omgeving wordt
de hoeveelheid, concentratie en zuurgraad van de extracel ulaire en intracel ulaire vloeistof
stabiel gehouden. De totale vochtbalans bestaat uit vocht dat het lichaam binnenkomt en
vocht dat het lichaam verlaat.
Fysiologie voor gevorderden
Op drie manieren verkrijgt het lichaam vocht. Vocht kan gedronken worden. Echter ook vast
voedsel bevat vocht. Zowel drinkvocht als vocht in vast voedsel levert het lichaam ongeveer
dagelijks 2100 mil iliter vocht.
Sporters, of mensen die op een andere manier fysiek actief zijn, zweten meer en zul en om
hun vochtbalans in evenwicht te houden ook meer drinken.
Een derde wijze waarop het lichaam vocht verkrijgt, is door metabole waterproductie. Bij de
verbranding van vetten en koolhydraten komt immers water vrij. Bij normale mensen die niet
extreem fysiek actief zijn, is de totale hoeveelheid metabool water dagelijks ongeveer 200
mil iliter. In totaal verkrijgt het lichaam dagelijks dus ongeveer 2300 mil iliter.
VOCHT IN HET LICHAAM
De totale hoeveelheid vocht in het lichaam is verdeeld over de intra- en extracel ulaire
ruimte.
Intracellulaire ruimte
De totale hoeveelheid vocht in de intracel ulaire ruimte is bij een man van 80 kg ongeveer 32
Liter. Dus de totale hoeveelheid intracel ulair vocht bedraagt ongeveer 40% van het totale
lichaamsgewicht.
Ondanks dat lichaamscel en in verschil ende weefsels zowel in functie als samenstel ing
onderling veel verschil en is de samenstel ing van de intracel ulaire vloeistof hetzelfde.
De intracel ulaire ruimte wordt gescheiden van de extracel ulaire ruimte door de
celmembraan. Het celmembraan is een semipermeabel membraan, dit betekent dat water
wel tussen de intracel ulaire en extracel ulaire ruimte kan bewegen, maar dat niet al e
opgeloste moleculen zich tussen de twee ruimten kunnen bewegen.
Extracellulaire ruimte
Al het vocht in het lichaam dat zich buiten de cel en bevindt, wordt extracel ulaire vloeistof
genoemd. De totale hoeveelheid extracel ulaire vloeistof bij een man van 80 kg is ongeveer
16 tot 18 Liter. De interstitiële vloeistof en bloedplasma maken het grootste deel uit van de
extracel ulaire vloeistof.
De extracel ulaire ruimte is vervolgens weer verdeeld over interstitiële ruimte, transcel ulaire
ruimte en het bloedplasma. De interstitiële ruimte is de ruimte tussen de cel en. Bij een man