Samenvatting van de hoorcolleges Algemene Geschiedenis van de Nieuwe Tijd

Een samenvatting van alle hoorcolleges AGN uit het 1ste jaar van de Bachelor Geschiedenis in Leiden. Bevat geen informatie uit het boek. Alle hoorcolleges zijn netjes gesorteerd en makkelijk te vinden met de inhoudsopgave. Onderwerpen zijn duidelijk verdeeld onder titels.

Preview samenvatting (3 van de 44 pagina's)

Inhoud
De Pestuitbraak ....................................................................................................................................... 3
Gevolgen van de Pest .......................................................................................................................... 4
De Malthusiaanse crisis ....................................................................................................................... 4
Infanterierevolutie, Honderdjarige Oorlog en Artillerierevolutie ........................................................... 5
Gevolgen van de infanterierevolutie ................................................................................................... 5
Honderdjarige Oorlog .......................................................................................................................... 5
Artillerierevolutie ................................................................................................................................ 5
De Renaissance en het Humanisme ........................................................................................................ 6
Patronage ............................................................................................................................................ 7
Humanisme ......................................................................................................................................... 7
Reformatie en boekdrukkunst................................................................................................................. 9
Hervormers en de wereldlijke macht .................................................................................................. 9
Koningschap en patronage in de zestiende eeuw ................................................................................. 11
De bronnen ........................................................................................................................................ 12
Ontdekking, verovering en exploitatie .................................................................................................. 13
Ontdekking en verovering ................................................................................................................. 13
Exploitatie, rechtvaardiging en debat ............................................................................................... 14
Economische veranderingen in Europa ............................................................................................. 14
Absolutisme en constitutionalisme; de 17de eeuw................................................................................ 15
Oorlog als groeisector van de 17de eeuw ......................................................................................... 15
Constitutionalisme ............................................................................................................................ 15
Soevereiniteit .................................................................................................................................... 16
Absolute monarchie en absolutisme ................................................................................................. 16
De Mughals ............................................................................................................................................ 19
Tijdlijn van de Mughals ...................................................................................................................... 19
Wie zijn de Mughals? ........................................................................................................................ 19
Rivalen en deelhebbers in de macht van de Mughals ....................................................................... 19
Geweld aan de hand van Babur ........................................................................................................ 20
Het hof aan de hand van Akbar ......................................................................................................... 21
Economie aan de hand van Aurangzeb ............................................................................................. 21
Wat gaat er mis bij de Mughals? ....................................................................................................... 21
Oost-Azië ............................................................................................................................................... 23
De Sinosphere ................................................................................................................................... 23
Japanse politieke structuur ............................................................................................................... 23
China; ononderbroken politieke cultuur? ......................................................................................... 23
Confucius en geleerdheid .................................................................................................................. 24
Hemels Mandaat en Dynastieke Cyclus ............................................................................................ 25
Het examenstelsel; recruteren van bestuurders ............................................................................... 25
De jezuïeten en China ........................................................................................................................ 26
Verlies van de dominante rol van China............................................................................................ 26
Afrika; 1400 t/m 1800 ........................................................................................................................... 27
Pre-koloniale West-Afrikaanse Rijken ............................................................................................... 27
Vroeg Imperialisme in Oost en Zuidelijk Afrika ................................................................................. 28
Trans-Atlantische Slavenhandel en haar consequenties................................................................... 30
Mechanisering van het wereldbeeld; 1540-1789 ................................................................................. 32
Universum en aarde: bewegingswetten ........................................................................................... 32
Over de methode: Bacon en Descartes ............................................................................................. 33
Verlichting ......................................................................................................................................... 35
Samenvattende tijdlijn ...................................................................................................................... 36
Landbouw als de motor van verandering, 1750-1850 .......................................................................... 37
De cyclus van het platteland ............................................................................................................. 37
Second Agricultural Revolution: de relatie tussen bevolkingsgroei en landbouw ............................ 37
Verandering van de landbouw in de praktijk .................................................................................... 38
Enclosures en de traditionele boerengemeenschappen ................................................................... 38
Boeren van 1500 naar 1800 .............................................................................................................. 39
De Franse Revoluties (1786-1815) ........................................................................................................ 41
Aanloop van de revoluties (1786-89 ................................................................................................. 41
De drie revoluties van 1789 .............................................................................................................. 41
Van eenheid tot polarisatie (1790-92) .............................................................................................. 42
Hoogtepunt en dieptepunt: Terreur (1793-94) ................................................................................. 43
Napoleon ........................................................................................................................................... 43
De Pestuitbraak
Verschijnselen van de Pest
De Pest veroorzaakte builen in de lies en onder de oksels, maar ook hoge koorts, pijnlijke gewrichten
en misselijkheid.
Als iemand na 6 tot 8 dagen nog ziek was, was de sterfkans 50-60%
Naast de builenpest was er ook de bloedpest (door een beet in de bloedbaan) en de longpest (mens
op mens doorgegeven door druppels/aereosolen); die waren uitzonderlijker en ook dodelijker.
Geschatte impact
De schattingen zijn er als volgt uit, in de eerste golf stierven vooral jongeren en kinderen.
1328: 2/3de van de bevolking sterft
1361: ½ van de bevolking sterft
1371: 1.10de van de bevolking sterft
1382: 1/20ste van de bevolking sterft
In totaal kunnen de aantallen in Europa liggen tussen 30% tot 70% sterfte.
Reacties op de pest
Het wereldbeeld werd toegepast op gedachten over de pest
De pest werd verklaard door zondig gedrag, de stand van hemellichamen en kwalijke
dampen die miasma werden genoemd.
Er was geen medisch begrip van besmetting, en ook niet van overbrenging door vlooien op
ratten.
Er waren nauwelijks behandelingen voor; men kon een buil wegsnijden.
Wel kwamen er praktische oplossingen:
Afsluiten van de stad (dilemma: handel en bevoorrading worden gestopt)
Afzonderen van pestlijders in pesthuizen
Quarantaine voor schepen, personen en goederen
Afstand houden: pestdokters gebruikten een neusmasker en een stok
Pogingen hygiëne te verbeteren in steden (regels voor dierslachting, en afval vervoering)
Verspreiding van de Pest
De Pest werd door vlooien op ratten en mensen overgedragen. Door de grote hoeveelheid ratten en
vlooien in steden waren steden erg kwetsbaar.
Er waren poestreservoirs in China en Mongolië, met de Mongoolse oorlogsvoering richting Europa
werd de pest meegenomen.
Er is echter kritiek op deze theorie; een snelle verplaatsing van de pest over land richting de Zwarte
Zee is onmogelijk.
Een nieuwe opvatting: De pest was permanent in reservoirs van knaagdieren in de hoogvlakten van
Tibet
 Mongoolse legers trekken op via dit gebied in 1210-1230 (een eeuw voor de pestepidemie in
Europa) en pikken daar de pest op
 Verspreiding vindt vervolgens plaats via oost- en westwaartse legervoering door de
Mongolen