ESSAY ‘Interactions between learning and development’ (Vygotsky, constructivisme)

Vak over leren onderwijs en instructie. ESSAY
‘Interactions between learning and development’
(Vygotsky)

Preview document (3 van de 8 pagina's)

ESSAY
‘Interactions between learning and development’
(Vygotsky)
Open Universiteit | Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen
OB0003 | Over leren, onderwijs en instructie | Integratietaak 1
Auteur:
Gerwin van Delst
Studentnummer:
851900872
Email:
gerwindelst@hotmail.com
Inleiding
Voor elke ouder een spannend moment wanneer hun kinderen voor het eerst naar school gaan, ze
willen het beste voor hun kind. Dit geldt uiteraard ook voor mij. Optimale ontwikkeling en leren staan
centraal. Steeds meer scholen kiezen hierbij voor het concept waar de nadruk ligt op leren en
ontwikkelen door middel van sociale interactie met medeleerlingen, docenten en de ouders. Zo ook
de aankomende school van mijn dochter. Het concept komt vanuit de constructivistische leertheorie.
Een bekend auteur en grondlegger op dit gebied is Lev Semyonovich Vygotsky. Een van zijn meest
bekende noties is de ‘zone van naaste ontwikkeling’ (‘zone of proximal development’).
Wat houdt deze ‘zone van naaste ontwikkeling’ in, waar deze school mee adverteert, en wat gaat
mijn dochter nu eigenlijk tegemoet?
Deze vraag zal ik trachten te beantwoorden door kritisch te reflecteren op h et artikel ‘interactions
between learning and development’ van Vygotsky. Allereerst zal ik zijn theorieën in een kader
plaatsen in vergelijking met een aantal andere, vaak gehanteerde, opvattingen , evenals de
overwegingen van Vygotsky zelf. Vervolgens zal ik dieper ingaan op het begrip ‘zone van naaste
ontwikkeling’. Deze informatie tezamen zal leiden tot een conclusie die antwoord zal geven op mijn
onderzoeksvraag.
Vygotsky’s perspectief op leren / ontwikkelen vergeleken met andere theorieën
De centrale opvatting van Vygotsky is dat leren de uitkomst is van interne ontwikkelingsprocessen
die alleen maar tot stand komen door sociale interactie met andere mensen in de omgeving van het
kind (bijvoorbeeld leraren en volwassenen en met andere (meer capabele) kinderen / gelijken
(‘peers’)). Vygotsky stelt hierbij ook dat kinderen door deze interactie ook van regulatie door
anderen (extern) naar zelfregulatie (intern) gaan (“internalisatie” genoemd).
De sociale interactie is cruciaal en leren zal plaatsvinden wanneer een kind interacteert met andere
mensen die meer kennis en ervaring met zich meebrengen. Vygotsky noemt dit in zijn artikel de
“zone of proximal development” (zone van naaste ontwikkeling), waarin hij suggereert dat een kind
sneller en efficiënter iets kan leren wanneer er een ‘leerpotentieel’ wordt herkend waar de docent
dan vervolgens op in kan spelen in een sturende en coachende rol. Dit leerpotentieel is op te delen
in een ‘actual development level’ (het werkelijke ontwikkelingsniveau, waarbij een kind een
bepaalde activiteit al zelf kan ondernemen) en een ‘level of potential development’ (het potentiele
ontwikkelingsniveau, waarbij het kind hulp nodig heeft om een bepaalde taak goed te ku nnen
volbrengen). De afstand tussen deze twee noemt Vygotsky de ‘zone van naaste ontwikkeling’. In de
zone van naaste ontwikkeling liggen voor docenten de kansen om leerlingen boven zichzelf uit te
laten stijgen.
Ter ondersteuning van deze opvatting vergelijkt Vygotsky in zijn artikel allereerst drie
vooraanstaande standpunten betreffende leren in de relatie tot ontwikkeling, elk met een belangrijke
grondlegger (Piaget, James en Koffka).
Piaget - Ontwikkeling gaat vooraf aan leren en leren heeft geen invloed op ontwikkelen.
Vanuit deze en aanverwante theorieën (zoals bijvoorbeeld van Binet) gaat men er van uit
dat instructie geen invloed heeft wanneer het kind er qua ontwikkelingsniveau nog niet klaar
voor is. Hierbij wordt van een ondergrens van gereedheid voor leren uit gegaan. Een
voorbeeld van een belangrijk nadeel hiervan is dat men de invloed van eerder opgedane
ervaring en kennis negeert. Vygotsky is het hier niet mee eens, omdat hij leren juist wel als
invloedrijk op ontwikkelen beschouwt. Met name sociale interactie en taal leiden volgens
Vygotsky tot een voortgang in de ontwikkeling. Vygotsky stelt hier geen grenzen aan en stelt
dat een mens zijn leven lang leert.
James - Leren en ontwikkelen zijn synoniemen, het blijven vormen en organiseren van
gewoontes (‘habit formation’) vanaf de geboorte. Elke opvolgende respons is een steeds
complexere, als vervanging van de aangeboren respons.
Vygotsky ziet het proces van leren als complexer dan alleen het controleren van
geconditioneerde reflexen en het organiseren en vormen van gewoontes.
Koffka – Ziet leren en ontwikkelen (‘maturation’ genoemd) als in elkaar verweven. Leren
beïnvloedt ontwikkeling en ontwikkeling beïnvloedt leren. Hij legt een verband tussen
voorschools (niet-systematisch) en schools (systematisch) leren.
Vygotsky is het eens met dat er verschil is tussen voorschools en schools leren, maar geeft
hierbij aan dat er nog een belangrijk verschil wordt vergeten, namelijk dat er ook nog iets