Samenvatting Effectief communiceren met Duitstaligen

Samenvatting van de module Effectief communiceren met Duitstaligen van de LOI, inclusief begrippen en jaartallen, gesorteerd per hoofdstuk

Preview samenvatting (5 van de 28 pagina's)

Hoofdstuk 1 - inleiding Begrippen
Cultuur: wat de beschaving aan waarden, zaken, begrippen en kundigheden heeft voortgebracht.
Zaken: onderwerpen, kwesties, aangelegenheden, affaires.
Begrippen: een abstract gegeven, een denkbeeld.
Kundigheden: wetenschappelijke kennis en vaardigheden.
Die Wende: de verandering van communistische dictatuur naar parlementaire democratie.
Neue Nachbarschaft: een boek van Jacco Pekelder over de relatie tussen Nederland en Duitsland.
Clingendael onderzoek: onderzoek waaruit bleek dat Nederlandse jongeren negatief over Duitsland
dachten.
Calimerocomplex: Nederland voelt zich klein naast Duitsland
Poldermodel: alle werkgevers worden betrokken bij het maken van een besluit.

Jaartallen
1982: akkoord van Wassenaar, beginpunt van het poldermodel
1989-1990: die Wende
3 oktober 1990: officiële hereniging Duitsland

Samenvatting
Vroeger sprak men verschillende streektalen Duits. De streektalen in het Noorden waren Nederduits
of Plattdeutsch. Duitsland heeft 82 miljoen inwoners, waarvan 16,3 miljoen met een migratieachtergrond. De
beroepsbevolking is 42 miljoen, die relatief hoog opgeleid is. Er zijn 190 nationaliteiten in Duitsland, waarvan Turken de grootste groep zijn. Ongeveer 105 miljoen mensen spreken Duits als moedertaal in Europa. In Duitsland spreekt 90% van
de bevolking Duits. Het meest voorkomende interculturele struikelblok is de onderschatting van de hiërarchie in
Duitsland. Duitsland heeft problemen met de nationaliteit omdat er een dubbel verleden is met WO II en omdat
Duitsland een intern verdeelde natie is. Dingen die hebben bijgedragen aan het nieuwe Duitslandbeeld:
-Het veranderende politieke klimaat van Nederland
-Debatten over het Duitslandbeeld
-Calimerocomplex
-Het ging economisch beter met Nederland dan met Duitsland rond die Wende
-Oost-Europese landen die zich bij de EU voegden
-De WK-voetbal campagne van Duitsland in 2006 Hoofdstuk 2 – Duitse cultuur

Begrippen
Federalisme: een land met meerdere regeringsmachten, bijvoorbeeld landelijk en per deelstaat.
Moord op Franz Ferdinand: begin van WO I
Conferentie van Jalta (1945): Duitsland moest in zones opgedeeld worden.
Conferentie van Potsdam (1945): de geallieerden namen een besluit over het bestuur van Duitsland.
Ostalgie: het gevoel van Oost-Duitsers dat zij te weinig worden gerepresenteerd in de huidige
samenleving. De “mentale Mauer im Kopf” brokkelt intussen wel langzaam af.
Soli: extra belasting voor West-Duitsers, bedoeld voor de wederopbouw van Oost-Duitsland.
Wiesn: Oktoberfest. Het grootste Duitse volksfeest. Jaartallen
1517: Luther nagelde de 95 stellingen op de slotkapel van Wittenberg
1648: Vrede van Westfalen, einde van de 30-jarige oorlog
1914-1918: WO I
18 januari 1919: Vrede van Versailles
25 januari 1919: oprichting Volkenbond
8 november 1923: Bierkellerputsch
1926: toetreding Volkenbond Duitsland
30 januari 1933: Hitler wordt kanselier
1938: Kristallnacht
1 september 1939: aanval op Polen, WO II
1947: Marshallplan voor herstel van de West-Duitse economie
7 oktober 1949: oprichting DDR
13 augustus 1961: bouw Berlijnse muur
9 november 1989: val Berlijnse muur Samenvatting
Duitsland heeft 16 deelstaten, waarvan 5 ‘nieuwe’ en 11 ‘oude’.
Nieuwe deelstaten:
-Brandenburg
-Mecklenburg-Voorpommern
-Saksen
-Saksen-Anhalt
-Thüringen Dietrich Bonhoeffer was een lutherse theoloog en verzetsstrijder. In 1935 werd hij directeur van de
Bekennende Kirche. Op 5 april 1943 werd hij gearresteerd en later geëxecuteerd. Hoofdpunten bezettingspolitiek:
-Denazificatie
-Demilitarisering
-Democratisering
-Decentralisering Wirtschaftswunder: in de jaren 50 steeg het BBP met 8% per jaar. Ludwig Erhard legde de nadruk op
marktwerking en bouwde een systeem van sociale voorzieningen op. Succesfactoren waren een
goede arbeidsmoraal, groot aantal arbeidskrachten uit het oosten, goede samenwerking tussen
werkgever en werknemer. Door de grote bloei was er uiteindelijk een te kort aan arbeidskrachten en
daarom werden arbeidsmigranten uitgenodigd om in Europa te komen werken. Drie grootste steden van Duitsland:
-Berlijn 3,5 miljoen inwoners
-Hamburg 1,8 miljoen inwoners
-München 1,4 miljoen inwoners Johann Wolfgang von Goethe was een Duitse schrijver, wetenschapper, filosoof en staatsman. Hij
was goed bevriend met Johann Christoph Friedrich von Schiller, een Duitse toneelschrijver, filosoof
en dichter. Samen bedachten ze de term Homogenialität.
Hoofdstuk 3 – Oostenrijkse en Zwitserse cultuur

Begrippen
Krampus: een enge gezel van Sinterklaas die kinderen straft.
Karfreitag: Goede Vrijdag
Willensnation (Zwitserland): men vormt vrijwillig een eenheid zonder gelijkvormig te zijn. Jaartallen
1 augustus 1291: overlijden Rudolf 1, basis voor het huidige Zwitserland. Tevens de Nationalfeiertag.
1867: Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie (Franz Joseph I)
26 oktober 1955: Oostenrijk besluit tot eeuwige neutraliteit. Dit is tevens de Nationalfeiertag. Samenvatting
Oostenrijk heeft 9 deelstaten. De twee grootste steden zijn Wenen met 1,6 miljoen inwoners en Graz
met 250.000 inwoners. 97% van de bevolking spreekt Duits en 88,5% van de bevolking is autochtoon.
De totale bevolking is 8,5 miljoen. De bondskanselier en de bondsregering hebben samen de macht in Oostenrijk. De president is het
staatshoofd. De president wordt elke 6 jaar verkozen. De president staat onder de kanselier en de
regering qua macht. Bekende boeken uit Oostenrijk:
-Die Traumdeutung van Sigmund Freud
-Radetzkymars van Joseph Roth Zwitserland bestaat uit 26 kantons, in 19 hiervan wordt Duits gesproken. Zwitserland heeft 8,1
miljoen inwoners. Zwitserland is geen lid van de EU, maar is wel economisch afhankelijk van de EU. Zwitserland is wel
lid van de VN. Zwitserland is neutraal. Hoofdstuk 4 – Cultuur in andere Duitstalige landen Jaartallen
28 november t/m 1 december 1943: Conferentie van Teheran (op aandringen van Stalin de Poolse
grenzen westwaarts verschuiven)
17 juni 1991: Duits-Pools grensverdrag Samenvatting
Men spreekt ook Duits in de volgende landen:
-Liechtenstein (37.000 inwoners, meeste hiervan spreken Opperduits)
-België (11 miljoen inwoners, minder dan 1% spreekt Duits)
-Luxemburg (300.000 inwoners)
-Denemarken (15.000-20.000 mensen spreken Duits in Zuid-Jutland)
-Italië (Zuid-Tirol, 503.000 inwoners waarvan 66% Duits spreekt)
-Polen (naar schatting 400.000 mensen die zich identificeren als Duitser) De kantons in België waar men Duits spreekt zijn Eupen, Malmedy en Sankt Vith. Men spreekt Luxemburgs in Luxemburg en de wetten zijn in het Frans. Het Luxemburgs wordt
beschouwd als nationalistisch element en veel Luxemburgers wilden ook geen Duits meer spreken na
de Tweede Wereldoorlog. Luxemburg is ook wél lid van Franse instanties, maar niet van Duitse
instanties. Het onderwijs wordt sinds 1912 gegeven in het Luxemburgs, bij de lagere richtingen wordt
dit gecombineerd met Duits en bij de hogere richtingen met Frans. De meeste Duitstaligen in Italië wonen in Zuid-Tirol. Dat komt door een gedwongen emigratie van
Duitstaligen. Import van Italianen heeft hier niet tegen geholpen; in 103 van de 116 gemeenten
spreekt men voornamelijk Duits. In 1943 werden Duitsers verdreven uit bepaalde gebieden in Polen. Tussen 1950 en 1989 vertrokken
1,2 miljoen Duitsers uit Polen. Pas sinds 1991 kregen Duitsers weer volle rechten in Polen, met het
Duits-Pools grensverdrag. Tot 1991 werd de Duitse minderheid ontkend door de Poolse overheid. Hoofdstuk 5 – Zakelijke cultuurverschillen Begrippen
Referentiekader: het geheel aan gewoontes, regels, waarden en normen waarnaar mensen zich
richten.
Le quart d’heure Vaudois: de gewoonte in Genève dat elke afspraak een kwartier te laat mag
beginnen.
Trek aan één draadje en het hele kluwen volgt: als een Zwitser je introduceert als zakenman- of
vrouw dan gaat het zakendoen met anderen veel makkelijker.

Samenvatting
De belangrijkste punten om aandacht aan te besteden bij interculturele communicatie zijn:
-Zelfverzekerd en kritisch gebruik van stereotypen
-Acceptatie voor de andere cultuur/culturen
-Overwinnen van etnocentrisme

Naast een taalbarrière kan ook de angst voor het onbekende of verkeerde interpretatie van
lichaamstaal de interculturele communicatie bemoeilijken. Algemene communicatieproblemen
kunnen ook toe te schrijven zijn aan een andere opvoeding of een verschil in opleidingsniveau. Drie stappen van David Pinto:
1. Het leren kennen van de eigen cultuur.
2. Het leren kennen van de andere cultuur.
3. Het leren omgaan met de verschillen. Nederlanders zijn Duitsers die graag melk drinken: Nederlanders zetten zich graag af tegen Duitsers. Belangrijkste basisregel in Duitsland is Leistung schafft Vertrauen. Regels die hieruit voortkomen zijn:
-Focus op de zaak en niet op de mens
-Cijfers zijn belangrijker dan een mooi verhaaltje
-Geen verkleinwoordjes zoals “daar weet ik wel wat van”
-Bezoek beurzen
-Bereid je voor
-Houd werk en privé gescheiden Overige regels bij het zakendoen met Duitsers:
-Wees op tijd bij afspraken
-Verkleinwoordjes wekt wantrouwen en komt onprofessioneel over
-Ga ervan uit dat men je ziet als iemand met kennis van zaken, maar ben ervan bewust dat je de
kennis over details moet kunnen bewijzen
-Details in de taal zijn belangrijk, niet er zomaar vanuit gaan dat de grote lijn volgen goed genoeg is
-Blijf alert op culturele verschillen Nederlanders zijn losser en informeler dan Duitsers. Nederlanders gaat het om de efficiëntie en
sociale vaardigheden, Duitsers hebben een drang naar perfectionisme op het werk. Veel Duitsers
ervaren de Nederlandse instelling als prettig. Duitse bazen zijn vaktechnisch de beste in hun vak. Hij/zij weet het meeste en is verantwoordelijk
voor het succes van het bedrijf. Nederlandse bazen hebben vaak de beste sociale vaardigheden en
een opleiding tot manager gevolgd. Ze hoeven niet altijd inhoudelijk het meeste van het vak af te
weten. Daarnaast zijn het werk en de werkrelaties in Duitsland veel formeler dan in Nederland. Beslissingen worden in Duitsland vaak top-down genomen, in Nederland worden idealiter alle
werknemers betrokken bij een besluit (Poldermodel: overlegcultuur waarbij werkgever en
werknemer tot een compromis willen komen). Uitdagingen voor Oostenrijk:
-Economische structuur
-Export
-Belastingdruk
-Investeringen
-Innovatie
-Werknemers Tips voor vergaderingen in Oostenrijk:
-Persoonlijke belangstelling is belangrijk
-Wissel visitekaartjes uit
-Ga respectvol met je partner en zijn land om
-Doe mee als er na de vergadering wordt gegeten/gedronken Voor een afspraak is het slim om te informeren naar de gewenste kledingstijl/etiquette. Veel zaken worden in Zwitserland op kantonnaal niveau geregeld. Hier moet je rekening mee houden
als je zaken wil doen in Zwitserland. Zwitserland is een sterke en stabiele economie. Het kan wel zijn
dat je tegen niet-EU regels aanloopt. Nederlanders willen vaak snel zakendoen; Zwitsers vatten dit op als oppervlakkig, niet serieus en
geen werkelijke interesse. Zwitsers zijn geïnteresseerd in waarom je juist in Zwitserland wil
zakendoen. Pas op met redenen zoals “ik ben al actief in Duitsland”, Zwitsers worden niet graag
gezien als ‘andere Duitsers’. Zwitsers zien graag familiebedrijven en ze kopen het liefst uit hun eigen omgeving. Zwitsers zijn erg
loyaal aan hun al bestaande zakenpartners en je zult van goeden huize moeten komen om dat te
veranderen. Een kwalitatief goed product, goede service, geduld en een goed verhaal zijn
voorwaarden voor succes. De prijs is minder belangrijk. Investeren in een persoonlijke relatie loont
zich. In Zwitserland moet je punctueel, concreet en formeel gekleed zijn.