Biologie H11 voortplanting HAVO/VWO 3 Nectar 5e editie

Dit is een samenvatting van Biologie Hoofdstuk 11 over voortplanting HAVO/VWO 3 uit het boek Nectar 5e editie. De paragrafen 1 tm 4 staan in deze samenvatting. De samenvatting bevat tekst en afbeeldingen ter verduidelijking en duidelijke kleur vd hoofdstukken en belangrijke woorden zijn dikgedrukt.
Hoofdstuk 11 gaat over: voortplanting, man en vrouw, vruchtbaarheid, menstruatie, ongesteldheid, menstruatiecyclus, hormonen, bevruchting, zwangerschap, eisprong, ovulatie, embryo, foetus, placenta, navelstreng, bevalling, ontstaan van een tweeling, en op wie je lijkt door DNA, chromosomen, geslacht, allel, gen, genen, erfelijke eigenschappen

Preview samenvatting (2 van de 10 pagina's)

11.1 Man en vrouw 
Wanneer is een jongen vruchtbaar
In de puberteit maken jongens voor het eerst zaadcel en en is vruchtbaar na eerste zaadlozing.
Natte droom: soms komt die zaadlozing als de jongen slaapt
Zaadcel en = zijn voortplantingscel en

Hormonen van de hypofyse zorgen voor twee dingen:
1. De zaadbal en maken voortplantingscel en= zaadcel en (=vruchtbaar), zaadcel en worden in de
bijbal en opgeslagen.
2. De zaadbal en maken ook het geslachtshormoon testosteron. Door testosteron blijven zaadbal en
de zaadcel en maken.

Zaadbal en maken 70 miljoen zaadcel en per dag (dat verschilt met vrouw, bij eicel en is het op=op)
Die zaadcel en worden opgeslagen in de bijbal en
De 2 zaadbal en en 2 bijbal en liggen in de balzak.

Zaadlozing:
1. Zwel ichamen vul en zich met bloed.
2. Man krijgt een erectie.
3. De eikel wordt geprikkeld.
4. Spiertjes in de bijbal en trekken samen en persen de zaadcel en de
zaadleider in
5. Zaadcel en komen langs zaadblaasjes en de prostaat.
Zij voegen zaadvocht toe (sperma = zaadvocht + zaadcel en)
6. Bij de prostaat komt het sperma in de urinebuis verlaten
Tijden de zaadlozing zwelt de prostaat op en knijpt de urinebuis af.
Hierdoor kunnen urine en sperma niet gelijktijdig er uit.
7. Via urinebuis verlaat het sperma de penis. (=zaadlozing)


Meisje vruchtbaar
Eicel en = zijn de voortplantingscel en van een vrouw
Meisjes worden geboren met ongeveer 400.000 onrijpe eicel en. In elke eierstok ongeveer 200.000

Een meisje is vruchtbaar als zij rijpe eicel en heeft die bevrucht kunnen worden.
Hormonen (oestrogeen) uit de hypofyse zorgt ervoor dat in de eierstokken de eicel en gaan rijpen.
Dan wordt het meisje voor het eerst ongesteld.
Urinebuis en vagina zijn 2 verschil ende ‘buizen’ (anders dan bij man: zaadlozing gaat door urine buis)

Vrouwelijk geslacht
voorzijde

van opzij

Wanneer wordt een meisje ongesteld?
Ongesteld als de hypofyse hormonen afgeeft waardoor de eicel en gaan rijpen
Zij is ongeveer iedere 28 dagen (4 weken) ongesteld (menstruatie)
Menstruatiecyclus
Bron 7: Menstruatiecyclus
1. Er rijpt een eicel in een van de eierstokken
De eicel ligt daarbij in een blaasje = de fol ikel

2. Baarmoederslijmvlies wordt dikker
+ er komen meer bloedvaten
(Hierdoor geschikt om baby te laten groeien)

3. Ovulatie = eisprong (na ongeveer 14 dagen)
Fol ikel barst open, rijpe eicel komt in eileider
(=eisprong/ovulatie)

Eicel blijft 12 tot 24 uur in de eileider

Eicel gaat ondertussen naar de baarmoeder Zaadcel en kunnen via vagina en de baarmoeder bij de
Bron 8: in de 1e 14 dagen vd
eicel in de eileider komen en deze bevruchten. De
menstruatiecyclus rijpt een eicel in een
dagen rond de eisprong is de vruchtbare periode van
follikel:
de vrouw

4. Menstruatie
Eicel gaat meestal dood  er is geen bevruchting
Het verdikte baarmoederslijmvlies is niet meer nodig en
laat 2 weken later los.
Menstruatie = baarmoederslijmvlies wat loslaat (bloed)

Hierna begint de menstruatiecyclus opnieuw