SAMENVATTING
BURGERLIJKRECHT
“Bijzondere overeenkomsten’’
Druk vijf
Prof. Mr. H.N. Schelhaas, Prof. Mr. A.J. Verheij
Amber Lankman
HBO-Rechten – Leejraar 2 – NHL Stenden Hogeschool
Amber Lankman – groen in wetboek
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1. Algemene inleiding .............................................................................................................. 2
Hoofdstuk 2. Koopovereenkomst ............................................................................................................. 5
Hoofdstuk 7. Huurovereenkomst ........................................................................................................... 23
Hoofdstuk 9. Overeenkomst van opdracht ............................................................................................. 34
Hoofdstuk 11. Bemiddelingsovereenkomst ............................................................................................ 39
Hoofdstuk 12. Agentuurovereenkomst ................................................................................................... 42
Hoofdstuk 19. Overeenkomst van borgtocht .......................................................................................... 50
Hoofdstuk 20. Vaststellingsovereenkomst .............................................................................................. 54
Hoofdstuk 17. Aanneming van werk ....................................................................................................... 62
Amber Lankman – groen in wetboek
Hoofdstuk 1. Algemene inleiding
Verbintenissenrecht
overeenkomstenrecht
/
Algemeen overeenkomstenrecht
bijzonder overeenkomstenrecht
Gelaagde structuur
Algemeen overeenkomstenrecht:
rechtsregels die gelden voor iedere overeenkomst (met name uit) boek 3 en boek 6 BW
Bijzonder overeenkomstenrecht
rechtsregels voor bijzondere overeenkomsten, boek 7, 7a BW
arbeidsovereenkomst, huurovereenkomst, overeenkomst tot opdracht, tot aanneming
van werk, agentuurovereenkomst, de reisovereenkomst en de vervoersovereenkomst
De bijzondere regeling gaat voor de algemene regeling. Bijzondere voorschriften
Om twee redenen is het noodzakelijk om voor een aantal overeenkomsttypen bijzondere
voorschriften op te nemen:
In de praktijk blijkt dat partijen bij alledaagse overeenkomsten (waaronder koop) alleen in
hoofdlijnen rechtsgevolgen van hun afspraak voor ogen hebben. De geciteerde maatstraf
geeft weinig houvast. De bijzondere voorschriften vullen de tussen partijen gemaakte
individuele afspraken aan met verschillende bepalingen.
Het algemeen belang eist dat in bepaalde opzichten de onderhandelings- en contractsvrijheid
van partijen worden begrensd.
Bescherming
De bescherming uit boek 7 van het Burgerlijk Wetboek richt zich tot de zwakkere partij bij de
overeenkomst, omdat deze door opleiding, financiële draagkracht of positie onvoldoende financiële
middelen heeft om alternatieve keuzes te maken of zich geplaatst ziet tegenover een economisch
sterkere wederpartij. Voorbeeld
(consument)-koper, huurder, patiënt, werknemer
consument: de natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of
bedrijf
Gemengde overeenkomst
wanneer een overeenkomst kan beantwoorden aan de wettelijke omschrijvingen van verschillende
bijzondere overeenkomsten is er sprake van een gemengde overeenkomst. Voorbeeld
Bij de aanschaf van een nieuwe auto kan de koper kiezen dat de verkoper verschillende accessoires
aanbrengt, stoelen met ingebouwde verwarming plaatst, enz. Dit kan worden gezien als een
koopovereenkomst, maar ook als een overeenkomst van aanneming van werk Art. 6:215 BW
Dit artikel geeft aan welk bijzonder wettelijk regime van toepassing is: als een overeenkomst aan de
omschrijving van twee of meer door de wet geregelde bijzondere overeenkomsten voldoet, dan zijn
voor elk van die soorten bepalingen naast elkaar op de overeenkomst van toepassing.
Amber Lankman – groen in wetboek
Schakelbepaling
Een schakelbepaling verklaart een aantal wettelijke regels, bijvoorbeeld een titel of een afdeling, van
overeenkomstige toepassing op het gebied waarvoor zij naar de letter van de wet niet geschreven is.
Een schakelbepaling moet worden bezien tegen de achtergrond van de uitleg. Bronnen van verbintenissen
Wet
Onrechtmatige daad (art.6:162 BW)
Rechtmatige daad
Zaakwaarneming (art. 6:198 BW)
Iemand behartigt het belang van een ander
Onverschuldigde betaling (art.6:203 BW)
Een persoon doet een betaling of presteert ten aanzien van een andere persoon
zonder dat dit hem toekwam
Ongerechtvaardigde verkrijging (art. 6:212 BW)
Wanneer er geen grondslag gevonden kan worden
Overige verbintenissen uit de wet
Overeenkomst: 6:213 lid 1 BW
Aanbod en aanvaarding (art. 6:217 lid 1 BW)
Wilsovereenstemming (art. 3:33 BW)
Wederzijds bereidheid van partijen om een bepaalde overeenkomst te sluiten
Wil en verklaring
Nietig/vernietigbaar
Indien in een wetsbepaling gevolgen zijn opgenomen die door partijen niet kunnen worden weg
gecontracteerd is er sprake van dwingend recht. Contracteren in strijd met het dwingend recht leidt in
beginsel tot nietigheid of vernietigbaarheid van de rechtshandeling. Hoofdregel: tenzij uit de wet anders voortvloeit, zijn rechtshandelingen die niet in de voorgeschreven
vorm zijn verricht, nietig. Overeenkomst = nietig
Een rechtshandeling is nietig indien:
Rechtshandelingen die niet in de voorgeschreven vorm zijn verricht (art. 3:39 BW)
Rechtshandelingen in strijd met goede zeden, openbare orde of de wet (art. 3:40 BW)
Wanneer een rechtshandeling nietig is, heeft de rechtshandeling nooit voor het recht bestaan. Een
rechtshandeling is van rechtswege nietig. Nietig wordt in het recht niet herkent, je kan dus ook geen nakoming vragen of als iemand zich niet
aan de gemaakte afspraak houdt ook geen schadevergoeding vragen. Overeenkomst = vernietigbaar
overeenkomst is wél tot stand gekomen, maar kan worden vernietigd.
Rechtshandeling op grond van wilsgebreken: bedreiging, bedrog, misbruik van
omstandigheden, dwaling (art. 3:44 BW jo. 6:228 BW)
Rechtshandelingen die zijn verricht onder curatele (art. 1:378 jo. 3:32 BW)
Handelingsonbekwaam
Rechtshandelingen die in beginsel zin verricht door minderjarige (art. 1:234 BW)
Vernietigen houdt een actieve houding in. Je moet dus schrijven dat je een overeenkomst vernietigd.
Tot dat je dat gedaan hebt, bestaat die gewoon, dat is anders dan bij een nietige overeenkomst.
Document Outline
Hoofdstuk 1. Algemene inleiding
Hoofdstuk 2. Koopovereenkomst
Hoofdstuk 7. Huurovereenkomst
Hoofdstuk 9. Overeenkomst van opdracht
Hoofdstuk 11. Bemiddelingsovereenkomst
Hoofdstuk 12. Agentuurovereenkomst
Hoofdstuk 19. Overeenkomst van borgtocht
Hoofdstuk 20. Vaststellingsovereenkomst
Hoofdstuk 17. Aanneming van werk